Pişmaniye muamması kim pişman?
Pişmaniye, Türkiye’nin doğal tatlarından, lezzetlerinden biridir. Damak zevkine düşkün olan Anadolu insanının icad ettiği harika yiyeceklerden biri olan pişmaniye, tel helva, çekme helva, tel tel, tepme helva, keten helva gibi isimlerle de dünyaca meşhur olmuştur. ilk olarak İzmit’te icat edilen bir tatlı türüdür. Özgün bir tatlı çeşidi olması, hafifliği, yenirken insanın dudağına, burnuna yapışarak gülüşmelere ve şakalaşmalara sebep olması pişmaniyenin tüm dünyada meşhur olmasını aranan ve ilgi gören bir tatlı olmasını sağlamıştır.
Türkçede “pişmaniye” diye tanınan ve şöhrete kavuşan bu sevimli tatlının isminin neden böyle olduğu konusunda çeşitli rivayetler vardır. Ancak tel tel ve bembeyaz görüntüsü ile insanı zezbederken, yemeye başladığınızda incecik tüyler halinde insanın dudağına, yanağına ve hatta çenesine yapışamasıyla da “bir yiyen pişman, bir de yemeyen pişman” esprilerine neden olmaktadır. İlk kez Kandıralı Hayrettin Usta tarafından icat edilen pişmaniye, Şekerci Hacı Agop Dolmacıyan adlı bir Ermeni usta tarafından seri üretimine başlanıp piyasaya sunulmuştur.
Pişmaniye üretimi oldukça zordur; Tereyağı, vanilya (ya da kakao), limon tuzu, şeker, tahin, un ve sudan imal edilir. Pişmaniye yapmak için ağda haline gelene kadar 170 derecede kaynatılan şeker mermer taş üzerine dökülüp soğutulduktan sonra oldukça büyük bir halka şekline getirilir. Geniş bir sini üzerinde kavrulmuş una eritilmiş tereyağı yedirilir. Sonrasında, üç, dört veya altı kişi ile birlikte halka biçimindeki ağda unun üstünde elden ele çevrilmeye başlanır. Her çevirişten sonra ortadaki ağda yeniden halka biçimine sokulur. Sinideki un ve ağda tel tel hale gelinceye kadar bu işleme devam edilir. Tabi çevirme esnasında elden ele çevrilen ağdanın kopmamasına özen gösterilir. Daha sonra altı kişinin ortada zorlukla kaldırıp çevirdiği koca hamur, inanılmaz biçimde hafif, pamuk gibi bir tatlı olarak, pişmaniye olarak sofradaki yerini alır, iştahları kabartır.
Kaynak : Hüsamettin Piraz / yukselentv.com
—