Tüm Dünyada salgına dönüşen Koronavirüs nedir? Covid-19 virüsü özellikleri nelerdir?

Koronavirüs hangi durumlarda bulaşma ihtimali var? İşte Coronavirüs hakkında merak edilen her şey… Dünya gündeminde yer alan corona virüs hakkında bilim adamlarının araştırmaları da devam ediyor. Ülkemizde koronavirüs olarak da bilinen ölümcül virüs hangi özelliklere sahip? Corona virüs için ülkemizde olağanüstü önlemler alınırken, Sağlık Bakanı Fahrettin Koca koronavirüs hakkında yaptığı açıklamalar ilgi ve merakla takip ediliyor. Koronavirüs hangi durumlarda bulaşır? Tüm Dünyada salgına dönüşen Koronavirüs nedir? Covid-19 virüsü özellikleri nelerdir?

Tüm dünyada salgın hastalık (Pandemi) haline gelen Corona virüsü belirtileri nelerdir, tedavisi var mı? Çin’in Wuhan kentinde ortaya çıkan Korona virüsünden şu ana kadar kaç kişi öldü? Korona virüsü nedir, nasıl bulaşır?

Dünya tıp çevreleri, Çin’in Wuhan kentinde ortaya çıkan corona virüsü ile ilgili araştırma yapmayı sürdürüyor. Çin dışında 100’den fazla ülkede daha salgın hastalık haline gelen Koronavirüs ile ilgili olağanüstü önlemler alınmaya devam ediyor. Virüsün ortaya çıktığı ve binlerce kişinin yakalandığı bazı ülkelerde sokağa çıkma yasağı ilan ediliyor. Bazı ülkelerde ise salgının yaygın olduğu şehirlere giriş çıkışlar kapatıldı.

Gelen son bilgilere göre dünyada şu ana kadar Korona virüs salgını sebebiyle hayatını kaybedenlerin sayısı yüzbinlerle ifade ediliyor. Yeni gelişmede ise corona virüsüne yakalananlar için yeni bir tedavi yöntemi uygulanacak. Peki nedir bu Wuhan virüsü olarak da bilinen Koronavirüs ‘ü, nasıl bulaşır, nasıl ortaya çıkar? İşte Corona virüsü ile ilgili son dakika ayrıntıları…

“VİRÜSÜN YAYILIM ZİNCİRİNİ KIRACAK TEDBİR BELLİDİR”

“Bu kadar kişi gözlem ve tedavi altına alınmadan önce de virüs taşıyordu. Çoğu toplum içindeydi. Şüpheli görünüp karantinaya alınmadan önce günlük işlerini sürdürüyorlardı. 18 bin 135 hastanın her birini virüs taşıyan yerine koyun. Bu kişilerin temas çevrelerin gözlem altına alındığını bir an için unutun. Yayılımın ne kadar kolay, hızlı olduğunu hatırlayın. Ortada bir gerçek var fakat bu umut kırıcı bir gerçek değil. Virüsün yayılım zincirini kıracak tedbir belli, temas içinde olmayacağız, araya mesafe koyacağız, kendimizi izole edeceğiz.”

  

CORONA VİRÜSÜ NEDİR?

İlk olarak 1960’lı yıllarda görülmeye başlayan Corona virüsün, son olarak Çin’in Wuhan şehrinde ortaya çıktı. Dah sonra, tüm dünyada salgın hastalık (pandemi) haline gelmesi  sebebiyle Corona Virüsü dünya gündemine oturuverdi  ve oldukça merak edilen bir konu oldu. Akciğer hastalığına sebep olabilen Koronavirüs, tedavi edilmediği takdirde ağır akut solunum yolu yetersizliği sendromu gibi hastalıklara yol açabilmektedir.

Coronavirüsler, pek çok insanın hayatının bir döneminde karşılaştığı virüslerdir. İnsana bulaşan corona virüsleri genellikle hafif ve orta şiddette üst solunum yolu hastalıklarına sebep olur. Corona virüslerin alfa, beta, gama ve delta olarak bilinen dört alt grubu vardır. Coronavirus’lar (CoV), soğuk algınlığı rahatsızlığından, Orta Doğu Solunum Sendromu (MERS-CoV) ve Ağır Akut Solunum Sendromu (Severe Acute Respiratory Syndrome, SARS-CoV) gibi daha ciddi hastalıklara kadar farklı hastalıklara neden olabilmektedir.

Corona virüsler, insan ve kuşlar gibi memelilerde çeşitli hastalıklara sebep olan virüslerdir. İnsanlarda genellikle ciddi olmayan fakat ölüm riski taşıyan solunum yolu enfeksiyonlarına sebep olurlar. İnek ve domuzlarda ise ishale yol açar; tavuklarda ise üst solunum yolu hastalıklarına sebep olur. Coronavirüsün bilinen türleri arasında MERS-CoV, SARS-CoV ve 2019-nCoV sayılabilir.

Coronaviridae ailesinden hayvan ailelerinde bulunan bir RNA virüsüdür. Solunum, sindirim ve boşaltım organlarını olumsuz etkileyen virüs daha çok ilkbahar ve sonbahar dönemlerinde etkindir. Aslında Corona virüsü kedilerin sık sık maruz kaldığı bir virüstür. Mutasyona uğramadan öldürücü olma riski neredeyse yok gibidir. Virüs kediden kediye temas yoluyla geçer, yayılma ise genelde dışkı yoluyla olur. Kedilerin neredeyse yarısı bu virüsle yaşamları boyunca bir kez karşılaşırlar. Bu oran kedilerin toplu yaşadığı yerlerde daha da artar.

Hastalık teşhis testlerinde, kedilerin metabolizmalarının virüse karşı oluşturduğu metabolik maddeler [antibody düzeyi (titer seviyesi)] ölçülebilir. Hastalık belirtileri genelde ateş, ishal ve halsizlik şeklinde olur. Ancak neredeyse yüzde yüze varan oranlarda kediler bu virüsün sebep olduğu hastalığı yenerek iyileşebilirler. Virüsün yayılması genelde “dışkılama – dışkıyla temas – tüy yalama” yoluyla gerçekleşir. Düşük bir ihtimal de olsa hava yolu ile bulaşma riski de vardır. Corona virüsünün sebep olduğu ve kedilerin rahatça atlatıp iyileştiği bu hastalık, virüsün mutasyon geçirmesi sonucunda ölümcül FIP’e dönüşür.

Bilimsel görüşlere göre Corona virüsü sadece %2 ila %10 oranlarında FIP virüse dönüşür (FIPV). Bu mutasyonun nasıl gerçekleştiğine dair viroloji bilimi henüz kesin veriler sunamamaktadır. Buna göre Corona virüsünü kapan kedilerin %92-%98’i basit belirtilerle hastalığı atlatıp iyileşirken, geri kalan küçük bir grupta hastalık öldürücü FIP’e dönüşmektedir. Corona virüsünün mutasyon geçirmiş hali olan FIP virüsü, FIP hastalığına sebep olur.

*******************************

Tüm dünyada insanlar, Koronavirüsten hem çok korkuyor hem de onunla ilgili derin düşünceler ve yorumlar paylaşmaktan geri durmuyor. Koronavirüsün ilahi bir uyarıcı olduğu yorumları yapılıyor şu günlerde… toplumun kahir ekseriyetinin azgınlaştığı, bencilleştiği, hatta bazılarının kendi egosuna tapınmaya başladığı ve kendinden başka hiç kimseyi düşünmeyen insanların çoğaldığı yorumları yapılıyor. Böylesi insanların medeniyet tasavvuru ile çirkinleşen, barıştan uzaklaşan, zulüm coğrafyasına dönüşen bir dünyaya, koronavirüsün ilahi bir haddini bildirme olduğu yorumları yapılıyor…

bu yorumlar ışığında bakıldığında; İnanılmaz bir şekilde koronavirüsten sonra dünyada savaşlar bile durdu birden bire… Haksızlıklar, sahtekarlıklar, yolsuzluklar inanılmaz derecede azaldı ne hikmetse… İnsanlar daha bir merhametli ve yardımsever oluverdiler büyük salgın, hastalık ve ölüm korkusunun gölgesinde… Dünyanın kavga etmeye, savaşlara, zulmetmeye değmeyecek kadar sıradan bir yer olduğunun bilince vardı adeta insanlık… İşin böyle de bir boyutu ortaya çıktı ilginç bir şekilde… 

*******************************

KORONAVİRÜS NASIL BULAŞIR?

Yeni Coronavirüsün, (Kovit-19) diğer Coronavirüsler gibi solunum salgıları ile bulaştığı düşünülmektedir. Hasta kişilerden öksürük, hapşırık, gülme, konuşma sırasında çevreye saçılan virüs içeren solunum salgısı damlacıkları, sağlam kişilerin mukozalarına temas ederek (Özellikle ağız, burun ve göze temas halinde) bu kişilerin hastalanmasına sebep olur. Hastalığın bu şekilde insandan insana bulaşabilmesi için yakın temas (1 metreden daha az mesafe) gereklidir.

CORONAVİRÜS BELİRTİLERİ NELERDİR?

İştahsızlık ve kilo kaybı
Ateş
Halsizlik ve durgunluk
Karın bölgesinin şişmesi
Görme sorunları, gözün sulanması ve gözde renk değişimi
Solunum sorunları ve nezle
Denge sorunları
Genel psikolojik durumda değişme, mutsuz ifade

CORONA VİRÜS (KORONAVİRÜS) TANISI NASIL KONULUR?

Tanı, otopsi haricinde kesin olarak konulamaz. Ancak birden çok yapılan testlerin her biri için güvenilirlik artacaktır. En sık kullanılan testler kan testleridir:

Kan testi: Bu test kanda Corona virüsü ile ilgili molekülleri araştırır. Testte, titer seviyesinin 3.200’ün üstünde olması hastalıktan şüphelenme nedenidir. Ancak kan değerlerindeki oynama nedeniyle belli bir süre sonunda test tekrarlanmalıdır. Ayrıca test kedinin Corona virüsü ile bulaşık olup olmadığı hakkında bilgi verir, yani virüsün mutasyon geçirip FIP olduğu ya da geçirmediği hakkında bilgi vermez.

Elisa testi*: Bir tür kan testi

RT-PRC testi*: Dışkı ve ağız içi mukoza testi

FA testi*: Doku ve karın içinde biriken sıvı için test

Karında biriken suyun incelenmesi: Islak FIP’te (bkz.: hastalık türleri) karında biriken sıvıyı inceler. Sıvıda protein oranının 35 g/L’yi geçmesi ve albümin/globulin’in %50’den büyük olması şüphelenme sebebidir. Hastalık sebebiyle karında biriken sıvı karakteristik olarak, kıvamlı, sarı ve bulanıktır.
Röntgen ve ultrason: Karında biriken sıvının ve bölgenin belirlenmesinde kullanılır.
Otopsi: Kedi öldükten sonra kesin tanı için yapılır. Amaç, ölen kediyle birlikte yaşayan kedilerin risk durumunu belirlemek olabilir.

Koronavirüs aşısı bulundu mu?

Koronavirüse karşı aşı geliştirme çalışmaları devam ediyor. Bazı aşıların hayvanlar üzerinde denenme aşamasında olduğu belirtiliyor.

İnsanlarda kullanılabilecek bir aşının en iyi ihtimalle gelecek yılın ortalarını bulması bekleniyor.

İnsanlarda da olumlu sonuç vermesi halinde kitlesel üretime geçilmesinin epey zaman alacağı ifade ediliyor.

KORONAVİRÜS TEDAVİSİ VAR MI?

Hastalığın kesin tedavisi yoktur. Fakat Bağışıklık sistemi güçlendiriciler, interferonlar, vitamin kürleri (özellikle C vitamini), antibiyotik desteği en önemli tedavi araçları arasındadır.

Korona virüsten korunmak için neler yapılmalıdır?

Enfeksiyonun yayılmasını önlemek için standart öneriler arasında düzenli el yıkama, öksürme ve hapşırma sırasında ağız ve burnun kapatılması, et ve yumurtaların iyice pişirilmesi yer alır. Öksürme ve hapşırma gibi solunum yolu rahatsızlığı belirtileri gösteren kişilerle yakın temastan kaçınmalıyız.

Şu an COVID-19 enfeksiyonuna karşı geliştirilmiş bir aşı henüz yoktur.

Corona virüs dahil tüm solunum yolu hastalıklarından korunabilmek için aşağıdaki önlemlerin düzenli olarak uygulanması önerilmektedir:

Su ve sabun bulunamıyorsa alkol bazlı bir el dezenfektanı kullanın.
Öksürürken veya hapşırırken ağzınızı ve burnunuzu kağıt mendille kapatın, ardından mendili mutlaka çöpe atın.
Kirli ellerle ağzınıza, burnunuza ve gözlerinize dokunmayın.
Corona Virüs belirtileri olan yada teşhisi konmuş hastalarla aynı kaptan yemek yemek, aynı bardağı paylaşmak veya öpüşmek gibi kişisel temastan kaçının.
Kapı kolları ve oyuncak gibi sık dokunulan yüzeyleri temizleyin ve bunları dezenfekte edin.
Dünya Sağlık Örgütü, riskli bölgelere seyahat eden herkes için aşağıdaki tavsiyeleri vermektedir;

Çiftlikler, pazarlar, ahırlar ve hayvanların bulunduğu diğer yerleri ziyaret ederken genel hijyen kurallarına uymalarını,
Hayvanlarla temas öncesi ve sonrası düzenli olarak ellerini yıkamalarını,
Hasta hayvanlarla temastan kaçınmalarını,
Çiğ ya da iyi pişmemiş hayvan ürünlerini tüketmemeleri gerektiği konusunda uyarmaktadır.

Korona Virüs hangi hayvandan kaynaklanıyor?

Koronavirüsler, önce hayvandan insana bulaşıyor. Ancak virüsleri kitlesel bir salgın tehdidi haline getiren, mutasyona uğrayıp insandan insana bulaşmaya başlamaları.

2019-nCoV virüsünün ilk olarak Vuhan’daki Huanan balık pazarında ortaya çıkmış olabileceği üzerinde duruluyor.

Virüsün kaynaklandığı belirlendiğinde, sorunla baş etmek çok daha kolay olacak.

2003 yılında 800’e yakın kişinin hayatını kaybetmesine neden olan SARS virüsünün yarasalardan yayıldığı düşünülüyordu.

Korona Virüs Ne kadar hızla yayılıyor?

Her geçen gün dünyanın farklı ülkelerinden binlerce yeni vaka bildiriliyor.

Ama uzmanlar, asıl rakamların bildirilenden 10 kat fazla olabileceği uyarısını yapıyor.

Çin’den gelen son açıklamalar, bu ülkede yeni vakaların sayısının düşürüldüğüne ve yeni vakaların artık diğer ülkelerde daha hızlı ortaya çıktığına işaret ediyor.

Pandemi nedir, koronavirüs pandemiye dönüşür mü?

Binlerce kişinin ölümüne neden olan koronavirüs salgınının kaynağı ne?
WHO: Koronavirüs salgınını önlemek için fırsat penceresi daralıyor
Virüs mutasyona uğrayabilir mi?
Evet virüsün mutasyon geçirmesi olasılıklar dahilinde. Ancak bunun salgın açısından ne anlama geleceğini söylemek zor.

Mutasyon sonucu insandan insana bulaşma ihtimali artabilir ya da virüse yakalananların yaşadığı semptomlar ağırlaşabilir.

Dünya Sağlık Örgütü ve diğer sağlık uzmanlarının yakından takip edeceği bir konu da ilerleyen günlerde ve haftalarda virüsün mutasyon geçirip geçirmediği olacak.

Pandemi; dünyada birden fazla ülkede veya kıtada, çok geniş bir bölgede yayılan ve etkisini gösteren salgın hastalıklara verilen genel isimdir.

Enfeksiyondan korunma ve kontrol tedbirlerini uygulayarak; enfeksiyonun toplumda yayılmasını azaltmak ve böylelikle pandeminin erken dönemlerinde enfekte olarak hastalığa yakalanacak kişi sayısını ve pandemi sebebiyle ortaya çıkacak vakaları azaltmak mümkündür.

Son 10 gün içerisinde virüsün insandan insana bulaşma hızının arttığı belirtildi. Bu durumun bir mutasyon sonucu olup olmadığı ise bilinmiyor.

Korona Virüs Salgını nasıl durdurulabilir?

Aşının geliştirilmesi ise en az bir yılı bulabilir. Eldeki tek seçenek, virüse yakalanmış kişileri tespit edip karantinaya almak.

Hastalarla temas halinde olan kişilerin izlenmesi ve sağlık durumlarının kontrol altında tutulması da uygulanan yöntemler arasında.

Salgını önlemek için seyahat sınırlamaları seçeneği de yürürlüğe konmuş durumda.

Çinli yetkililer yeni virüsün genetik kodunu hızla açığa çıkardı. Bu bilgi, virüsün nereden geldiğini, yayıldıkça ne gibi değişimlere uğradığını ve insanların korunması için ne gibi adımlar atması gerektiğini anlamaya yardımcı oldu.

San Diego’daki Inovio adlı laboratuvarda çalışan bilim insanları yeni virüse karşı aşı geliştirebilmek için yeni tür bir DNA teknolojisi kullanıyor. Şimdilik adı “INO-4800”. İnsanlar üzerinde deneme planlarına yaz başında başlayacaklar.

Inovio, insanlar üzerinde yapılacak denemelerin başarılı olması durumunda daha geniş çaplı denemeler yapılabileceğini, “yıl sonuna kadar Çin’deki salgında kullanılabileceğini” söylüyor.

O zamana kadar salgının sona erip ermeyeceğini tahmin etmek imkânsız. Ama Inovio’nun zamanlaması planlar doğrultusunda ilerlerse şirket, yeni aşının bir salgın durumunda en hızlı geliştirilmiş aşı olacağını söylüyor.

Alıntı